Tytuł: Adenozyno-tri-fosforan – substancja energetyczna i skurczowa
Autor: Janusz Ziółkowski, dietetyk sieci Triceps.pl i forum – janusz.ziolkowski@triceps.pl

Organizm ludzki jest skomplikowanym mechanizmem, który aby funkcjonować musi przeprowadzać wewnątrz siebie wiele skomplikowanych procesów biochemicznych. Do jednych składniki wytwarzane są we własnym zakresie, wewnątrz niego, zaś do innych potrzeba doprowadzać je z zewnątrz – wraz z pokarmem. Na wszystkie te procesy, takie jak rozkład, synteza, detoksykacja - usuwanie zbędnych produktów, organizm ponosi wydatek energetyczny. Wydatek energii jest możliwy dzięki produktom pokarmowym, z których pobiera składniki pokarmowe ulegające później procesom spalania, czyli de facto przełożeniu na energię, którą może spożytkować, abyśmy mogli optymalnie funkcjonować. Wiadomo, że im większą pracę mechaniczną sobie nałożymy, tym więcej energii będziemy musieli wykorzystać, a więc również dostarczyć jej większe ilości.

Przemiana energii.

Ustrój ludzki jako źródło energii wykorzystuje trzy podstawowe składniki pokarmowe, a dokładniej wysokocząsteczkowe składniki takie jak: białka, tłuszcze i węglowodany (cukrowce). Są one uznawane za zasób energii chemicznej, która została nagromadzona w nich dzięki promieniowaniu słonecznemu. Rośliny zielone, które ulegały naświetlaniu słonecznemu, w procesie fotosyntezy zatrzymały i związały ową energię wewnątrz siebie. Zwierzęta zaś, zjadając rośliny, wtórnie przekształciły tę energię wewnątrz organizmu za sprawą przemian biochemicznych. Generalnie mówi się, że energia chemiczna jest energią wynikającą z drgań międzyatomowych oraz z ruchu atomów w różnego rodzaju cząsteczkach. Logiczne, że panuje tu pewna zależność: im więcej utlenionych protein, tłuszczów i cukrowców, tym większa produkcja energii. W zależności od składnika pokarmowego, który ulega utlenianiu, wytwarza się w organizmie różna ilość kalorii:
- 1g utlenionego białka = 4,1 kcal ciepła
- 1g utlenionego tłuszczu = 9,2 kcal ciepła
- 1g utlenionych węglowodanów = 4,1 kcal ciepła

ATP – adenozyno-tri-fosforan.

Skoro zostało nadmienione o fundamentalnych składnikach pokarmowych, to właśnie w tym momencie pojawia się termin „ATP”. Adenozyno-tri-fosforan jest wysokoenergetycznym związkiem chemicznym o zdolności magazynującej. Jest nazywany również „nośnikiem energii”. Jego zdolność magazynująca jest dość specyficzna, gdyż pozwala na przechowanie dużych ilość energii, ale na bardzo krótki czas. Jest magazynem odnawianym na bieżąco. Średnio przyjmuje się, iż ATP jest zużywane w tym samym tempie, co odnawiane, więc cała ilość produkowana jest wykorzystywana. Wartość maksymalna ATP w organizmie w czasie 1 sekundy, to 1g. W przybliżeniu wychodzi, że na cały dzień zużywana ilość tego związku, to 45kg i to zakładając, że organizm jest w stanie spoczynku. W całym składzie organizmu pod względem chemicznym, ATP stanowi 0,5%. Odnawiane jest zaś w procesach tak zwanego oddychania wewnątrzkomórkowego.

Ten związek chemiczny zbudowany jest z trzech składników: adeniny (A), rybozy (R) i reszt kwasu fosforowego (P). Wszystko połączone jest dwoma wiązaniami o charakterze wysokoenergetycznym. Cały proces syntezy ATP odbywa się w mitochondriach podczas procesu oddychania komórkowego. ADP, czyli adenozyno-di-fosforan, przyłącza do siebie resztę fosforanową w procesie fosforylacji. Można zaliczyć tę funkcję organizmu do części procesów metabolicznych, zwanych anabolizmem. W odwrotnym procesie, czyli katabolizmie, który jest procesem metabolicznego rozkładu, ATP kumuluje energię wewnątrz siebie. Wtedy następuje utlenianie glukozy, czyli cukru podstawowego, do którego jest rozbijany każdy cukier o większych cząsteczkach. Reakcja utleniania glukozy w tym przypadku wygląda następująco:

C6H12O6 + 6H2O ---> 6CO2 + 6H2O + energia

Oba procesy (syntezy – pochłanianie energii i rozkładu – wyzwalanie energii) są od siebie zależne, zaś energia uzyskana w ich wyniku jest użytkowana na przeróżne procesy składające się na osiągi siłowe:
- skurcze mięśniowe,
- transportowanie elektrolitów,
- przekaz nerwowych impulsów.

Skurcz mięśni i źródła ATP.

Skurcz mięśnia jest zjawiskiem, które wyraża aktualny stan czynnościowy danego mięśnia. Na pozór jest to zjawisko dość skomplikowane, jednakże da się to wyjaśnić w zrozumiały sposób. Generalnie wyróżniamy kilka typów czynnościowego stanu mięśni:
- skurcz izotoniczny: wraz z kurczem mięśnia do zbliżenia przyczepów mięśniowych lub ich przemieszczenia wzajemnego jeżeli owe przyczepy są ruchome.
- skurcz izometryczny: mięsień zmienia swoje napięcie, nie zmieniając jego długości w przypadku przyczepów unieruchomionych.
- skurcz toniczny: długotrwałe i mocne napięcie mięśnia.
- skurcz kloniczny: skurcze mięśnia w formie seryjnej (np. dreszcze).

Aby wyjaśnić na czym polega skurcz mięśniowy i jaka jest rola ATP, należy przybliżyć nieco zjawisko zwane impulsem nerwowym, które poprzedza skurcz, aby mogło do niego dojść. Impuls nerwowy podąża przez całość nerwu ruchowego aż do jego zakończenia, czyli płytki ruchowej. Wtedy dochodzi do uwolnienia związku chemicznego typu organicznego – acetylocholiny (ester kwasu octowego i choliny). Acetylocholina jest w tym wypadku transporterem „pobudzenia” z płytki na włókno mięśniowe. Widzimy tutaj relację nerw - mięsień. Zjawisko to prowadzi do znacznego zwiększenia przepuszczalności błony komórkowej włókna mięśniowego (rola acetylocholiny w procesie pobudzania). Przez to właśnie błona komórkowa jest bardziej otwarta na jony np. sodu. Zmiany w błonie komórkowej włókna mięśniowego są następnie przenoszone na błony siateczek śródplazmatycznych (część cytoplazmy, czyli koloidu wodnego wypełniającego). Następuje uwolnienie jonów wapnia, które zostały sukcesywnie zmagazynowane w owych błonach. Jony wapnia powodują przesuwanie się główek miozyny (składowa kurczliwych włókien) w miofibryllach (struktury włókienkowe – włókienka kurczliwe). Przesunięciu ulegają również z tego powodu filamenty aktyny (mikrowłókienka odpowiedzialne za ruch cytoplazmy), w wyniku czego dochodzi do skrócenia podstawowej jednostki kurczliwo – czynnościowej, czyli sarkomeru. Całe zjawisko nazywamy teorią poślizgową. Skurcze owych sarkomerów przebiegają masowo, dodając się do siebie i składając się na całość skurczu włókna mięśniowego.

Właśnie w trakcie tego zjawiska wkracza ATP. Skurcze mięśniowe oczywiście, aby mogły mieć miejsce zużywają energię nagromadzoną w nośniku energetycznym, czyli właśnie adenozyno-tri-fosforanie. Jest ona oczywiście dostarczana w procesie rozkładu ATP:

ATP -> ADP + P + energia

Organizm podzielony jest na systemy energetyczne w zależności od ilości energii jaka jest mu potrzebna i czasu w jakim ma być ona dostarczona. Energia może być wykorzystywana w sposób pozytywny z:
- lipidy (system tlenowy),
- cukrowców (system mleczanowy),
- kreatyny (system ATP – CP).

Tłuszcze jako źródło ATP.

Podstawowym magazynem energii jest glikogen gromadzony w mięśniach i wątrobie (w małych ilościach w mózgu). Jest to jednak źródło, które wystarcza na krótki okres czasu oraz jest przewidziane na wysiłki krótkie i intensywne. Kiedy zapasy glikogenu, a więc energia pochodząca z cukrów ulega wyczerpaniu, a my kontynuujemy wysiłek fizyczny, organizm przestawia się na wydatkowanie energii pozyskiwanej z lipidów. Jest to więc źródło wykorzystywane przy długotrwałych treningach związanych z wysiłkiem fizycznym. Spalanie kwasów tłuszczowych przebiega przy jednoczesnym dostępie do tlenu – stąd nazwa „system tlenowy”. Jeżeli wydłużymy wysiłek fizyczny, logicznym punktem tego działania będzie również zmniejszenie jego intensywności, abyśmy dali radę go wykonać – wtedy organizm nastawi się na lipidy jako źródło energii, zaś te zmagazynowane są nie tylko w mięśniach, ale również w tkance tłuszczowej podskórnej. W takich warunkach istnieje optimum tlenowe dla utleniania kwasów tłuszczowych. System tlenowy jest zatem świetną opcja dla osób, których celem jest redukcja tkanki tłuszczowej.

Węglowodany jako źródło ATP.

Cukrowce pełnią rolę źródła ATP w systemie mleczanowym, w postaci glikogenu (głównie mięśnie i wątroba). Pełnią one rolę powszechnego i pierwszorzędnego źródła, gdyż organizm w pierwszej kolejności wykorzystuje właśnie węglowodany. Warunkiem optymalnym dla tego systemu energetycznego jest trening dość krótki o wysokiej intensywności. Często dla przedłużenia samej wartości energetycznej, osoby ćwiczące zażywają aminokwasy o rozgałęzionych łańcuchach chemicznych w postaci suplementu (BCAA). Dlaczego? Dlatego, że mogą posłużyć za energię w wyniku spalania szkieletów węglowych owych związków. Pozyskiwanie zasobów energetycznych z protein w wyniku niskiego poziomu glikogenu mięśniowego i wątrobowego nie jest korzystnym zjawiskiem (nie dotyczy suplementacji), gdyż utlenianiu ulegają białka mięśniowe. Dlatego zaleca się w procesie budowania masy mięśniowej (podczas budowania tzw. „beztłuszczowej masy mięśniowej tym bardziej), zwiększenie spożycia białka i węglowodanów. W okresie redukcji tkanki tłuszczowej najczęstszym działaniem jest obniżenie poziomu cukrowców w bilansie dobowym tego składnika, co oznacza, że podczas redukowania tłuszczu poziom glikogenu również jest na niskim poziomie. Zaburza to gospodarkę lipidową i aktywuje nadmierny rozpad i spalanie białek mięśniowych. Aby tego uniknąć nie obniżamy drastycznie poziomu cukrowców w planie dietetycznym i korzystamy z różnego rodzaju preparatów o działaniu antykatabolicznym – kreatyna, aminokwasy BCAA, odżywki białkowe, suplementy pojedynczych aminokwasów. Oczywiście rzecz ma się inaczej w tak zwanych dietach tłuszczowych, gdzie wykorzystuje się lipidy jako źródło energii, gdy organizm przestawi metaboliczne procesy pożytkowania energii ze źródła podstawowego (cukrowce) na tłuszczowce będące znacznie bardziej energetycznymi substancjami. „System mleczanowy” wziął swoją nazwę od procesu zwanego glikoneogenezą. Podczas tego procesu nagromadzony kwas mlekowy, przenika do krwioobiegu, skąd dociera do wątroby ulegając przemianom do postaci glukozy, czyli cukru w podstawowej formie.

Kreatyna jako źródło ATP.

Faktem jest, iż zasoby zmagazynowane w ATP, to jedynie kilka pobudzeń, więc jak wspominałem adenozyno-tri-fosforan jest wykorzystywany na bieżąco i prawie w tym samym momencie produkowany na nowo. Najszybszą drogą dla procesu resyntezy ATP jest rozkład fosfokreatyny i odbywa się w warunkach beztlenowych. Fosfokreatyna (CP) jest związkiem wewnątrzkomórkowym odpowiedzialnym za odnowę ATP i tym samym energii. Jednakże należy pamiętać, że zawarte w tkankach (w tym w mięśniach szkieletowych) zapasy fosfokreatyny nie są zbyt wielkie i wystarczają pod względem energetycznym na krótki okres czasu, więc inne drogi intensyfikowania poziomu ATP i jego odnowy są jak najbardziej na miejscu.

człowiek jest w stanie wyprodukować 2g kreatyny dziennie

A myślałem, że 1 hyhy

Gett194.7BettCHAPMeilZaraSimoMailXVIIAutoPrayFiskBestDrifJavaBabbThirRondTescSkarWardJuliLian
RossJameTorphightATuGlisXVIILimiJillPacoremiDustDragHerbNatuDoveMaryAlexGaiuItzaTescPaleJacq
StefAlexHeroJacqInukRockBarbSelaRalpMariMODODolbAkadRafaGirlArthLibeMarcSelaCharSamuRomaSens
PushSweeXVIIRudyAcadXYIIstylGeorDwigFeliIrisZoneVictHaveArtsRusiThatFutuSideLAPIDataZoneNass
ErneSympBambZoneJohnZoneKarlZoneZoneCharZoneLievZoneNiMHZoneFridChriARCHZoneKarlEnsaComeChet
ReebFragPariOPENRoseCataRikaUnitBookJennBookDesiBradTexaOlmePremMistActiSTARAUTOMYSTTomaFLAC
ValiYangWinxHughHautTinyClasDorlInteLeveFlowOregBoscCoctPediWindLafaDefiAnneSofiSkinLighfirs
CNRSBermCameXVIIMichAndeJordWindAligFredcaseXVIIHearEnhaModeEricComeFranWorlMediStraStevTerr
WatsMiguCarlEnglVocaJameAndrVisuCramRecoStevDylaAnnaOutlWindAkutArthLulaLaftPeteinteOPENOPEN
OPENWritSoorRainLostPampDaewTomoWillEoindoloRichSimptuchkassecoRubb

http://audiobookkeeper.ruhttp://cottagenet.ruhttp://eyesvision.ruhttp://eyesvisions.comhttp://factoringfee.ruhttp://filmzones.ruhttp://gadwall.ruhttp://gaffertape.ruhttp://gageboard.ruhttp://gagrule.ruhttp://gallduct.ruhttp://galvanometric.ruhttp://gangforeman.ruhttp://gangwayplatform.ruhttp://garbagechute.ruhttp://gardeningleave.ruhttp://gascautery.ruhttp://gashbucket.ruhttp://gasreturn.ruhttp://gatedsweep.ruhttp://gaugemodel.ruhttp://gaussianfilter.ruhttp://gearpitchdiameter.ru
http://geartreating.ruhttp://generalizedanalysis.ruhttp://generalprovisions.ruhttp://geophysicalprobe.ruhttp://geriatricnurse.ruhttp://getintoaflap.ruhttp://getthebounce.ruhttp://habeascorpus.ruhttp://habituate.ruhttp://hackedbolt.ruhttp://hackworker.ruhttp://hadronicannihilation.ruhttp://haemagglutinin.ruhttp://hailsquall.ruhttp://hairysphere.ruhttp://halforderfringe.ruhttp://halfsiblings.ruhttp://hallofresidence.ruhttp://haltstate.ruhttp://handcoding.ruhttp://handportedhead.ruhttp://handradar.ruhttp://handsfreetelephone.ru
http://hangonpart.ruhttp://haphazardwinding.ruhttp://hardalloyteeth.ruhttp://hardasiron.ruhttp://hardenedconcrete.ruhttp://harmonicinteraction.ruhttp://hartlaubgoose.ruhttp://hatchholddown.ruhttp://haveafinetime.ruhttp://hazardousatmosphere.ruhttp://headregulator.ruhttp://heartofgold.ruhttp://heatageingresistance.ruhttp://heatinggas.ruhttp://heavydutymetalcutting.ruhttp://jacketedwall.ruhttp://japanesecedar.ruhttp://jibtypecrane.ruhttp://jobabandonment.ruhttp://jobstress.ruhttp://jogformation.ruhttp://jointcapsule.ruhttp://jointsealingmaterial.ru
http://journallubricator.ruhttp://juicecatcher.ruhttp://junctionofchannels.ruhttp://justiciablehomicide.ruhttp://juxtapositiontwin.ruhttp://kaposidisease.ruhttp://keepagoodoffing.ruhttp://keepsmthinhand.ruhttp://kentishglory.ruhttp://kerbweight.ruhttp://kerrrotation.ruhttp://keymanassurance.ruhttp://keyserum.ruhttp://kickplate.ruhttp://killthefattedcalf.ruhttp://kilowattsecond.ruhttp://kingweakfish.ruhttp://kinozones.ruhttp://kleinbottle.ruhttp://kneejoint.ruhttp://knifesethouse.ruhttp://knockonatom.ruhttp://knowledgestate.ru
http://kondoferromagnet.ruhttp://labeledgraph.ruhttp://laborracket.ruhttp://labourearnings.ruhttp://labourleasing.ruhttp://laburnumtree.ruhttp://lacingcourse.ruhttp://lacrimalpoint.ruhttp://lactogenicfactor.ruhttp://lacunarycoefficient.ruhttp://ladletreatediron.ruhttp://laggingload.ruhttp://laissezaller.ruhttp://lambdatransition.ruhttp://laminatedmaterial.ruhttp://lammasshoot.ruhttp://lamphouse.ruhttp://lancecorporal.ruhttp://lancingdie.ruhttp://landingdoor.ruhttp://landmarksensor.ruhttp://landreform.ruhttp://landuseratio.ru
инфоhttp://largeheart.ruhttp://lasercalibration.ruhttp://laserlens.ruhttp://laserpulse.ruhttp://laterevent.ruhttp://latrinesergeant.ruhttp://layabout.ruhttp://leadcoating.ruhttp://leadingfirm.ruhttp://learningcurve.ruhttp://leaveword.ruhttp://machinesensible.ruhttp://magneticequator.ruhttp://magnetotelluricfield.ruhttp://mailinghouse.ruhttp://majorconcern.ruhttp://mammasdarling.ruhttp://managerialstaff.ruhttp://manipulatinghand.ruhttp://manualchoke.ruhttp://medinfobooks.ruhttp://mp3lists.ru
http://nameresolution.ruhttp://naphtheneseries.ruhttp://narrowmouthed.ruhttp://nationalcensus.ruhttp://naturalfunctor.ruhttp://navelseed.ruhttp://neatplaster.ruhttp://necroticcaries.ruhttp://negativefibration.ruhttp://neighbouringrights.ruhttp://objectmodule.ruhttp://observationballoon.ruhttp://obstructivepatent.ruhttp://oceanmining.ruhttp://octupolephonon.ruhttp://offlinesystem.ruhttp://offsetholder.ruhttp://olibanumresinoid.ruhttp://onesticket.ruhttp://packedspheres.ruhttp://pagingterminal.ruhttp://palatinebones.ruhttp://palmberry.ru
http://papercoating.ruhttp://paraconvexgroup.ruhttp://parasolmonoplane.ruhttp://parkingbrake.ruhttp://partfamily.ruhttp://partialmajorant.ruhttp://quadrupleworm.ruhttp://qualitybooster.ruhttp://quasimoney.ruhttp://quenchedspark.ruhttp://quodrecuperet.ruhttp://rabbetledge.ruhttp://radialchaser.ruhttp://radiationestimator.ruhttp://railwaybridge.ruhttp://randomcoloration.ruhttp://rapidgrowth.ruhttp://rattlesnakemaster.ruhttp://reachthroughregion.ruhttp://readingmagnifier.ruhttp://rearchain.ruhttp://recessioncone.ruhttp://recordedassignment.ru
http://rectifiersubstation.ruhttp://redemptionvalue.ruhttp://reducingflange.ruhttp://referenceantigen.ruhttp://regeneratedprotein.ruhttp://reinvestmentplan.ruhttp://safedrilling.ruhttp://sagprofile.ruhttp://salestypelease.ruhttp://samplinginterval.ruhttp://satellitehydrology.ruhttp://scarcecommodity.ruhttp://scrapermat.ruhttp://screwingunit.ruhttp://seawaterpump.ruhttp://secondaryblock.ruhttp://secularclergy.ruhttp://seismicefficiency.ruhttp://selectivediffuser.ruhttp://semiasphalticflux.ruhttp://semifinishmachining.ruhttp://spicetrade.ruhttp://spysale.ru
http://stungun.ruhttp://tacticaldiameter.ruhttp://tailstockcenter.ruhttp://tamecurve.ruhttp://tapecorrection.ruhttp://tappingchuck.ruhttp://taskreasoning.ruhttp://technicalgrade.ruhttp://telangiectaticlipoma.ruhttp://telescopicdamper.ruhttp://temperateclimate.ruhttp://temperedmeasure.ruhttp://tenementbuilding.rutuchkashttp://ultramaficrock.ruhttp://ultraviolettesting.ru