Witaminy nalezą do związków organicznych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, których ustrój nie jest w stanie sam syntezować. Z tego powodu muszą być dostarczane w odpowiednich ilościach w pożywieniu, a w przypadku sportowców niezbędna jest dodatkowa suplementacja wybranych witamin, na które zapotrzebowanie wzrasta (niekiedy kilkakrotnie) na skutek obciążenia treningowego.
Witaminy zaliczane są do biokatalizatorów, regulujących wiele procesów biochemicznych w tkankach, lecz nie dostarczają one bezpośrednio ani materiału budulcowego, ani energii.
Wydolność psychofizyczna sportowców obniża się, jeżeli dochodzi do zmniejszenia zawartości w ich pożywieniu. Oczywiście w każdym przypadku należy określić optymalne zapotrzebowanie, uwzględniając takie parametry, jak natężenie treningu, wiek, płeć, a także np. stopień napięcia psychicznego.
Zapotrzebowanie fizjologiczne organizmu człowieka na witaminy wynosi od kilku mikrogramów do kilku lub nawet kilkudziesięciu miligramów.
Podczas wzmożonego wysiłku fizycznego stwierdza się wzrost zapotrzebowania przede wszystkim na witaminy z grupy B, a także tzw. witaminy antyoksydacyjne, tj. C i E oraz beta-karoten (wit. A).
Wzmożone zapotrzebowanie sportowców na witaminy nie uda się w pełni pokryć przez zwiększone spożycie produktów naturalnych. Ilości tych produktów musiały by być takie, że przewód pokarmowy nie sprostałby potrzebom trawiennym. Wskazane jest więc stosowanie odżywek witaminowych, którymi uzupełnia się poszczególne niedobory.
Witaminy z grupy B zajmują szczególne miejsce w metabolizmie energetycznym sportowca, a więc pełnia istotną rolę w utrzymaniu optymalnej wydolności psychofizycznej. Niedobór witamin z grupy B szybko doprowadza do ogólnego osłabienia, zmniejszenia siły i masy mięśniowej. Dlatego do odpowiedniego dawkowania tych witamin przywiązuje się w sporcie szczególna wagę. Bezpośredni udział w procesach energetycznych biorą witaminy B1, B2, B3 i B6
Witamina B1 (tiamina)
Głównym zadaniem witaminy B1 jest ułatwienie pozyskiwania energii ze spalania węglowodanów i zmniejszanie produkcji kwasu mlekowego. Z tego powodu jest częstym składnikiem różnorakich odżywek węglowodanowych.
Tiamina wpływa na ogólne napięcie układu nerwowo-mięśniowego, dlatego też odpowiednia jej podaż skraca okres potreningowej odnowy biologicznej.
Witamina B2 (ryboflawina)
Ryboflawina wchodzi w skład enzymatycznie czynnych związków zwanych flawoproteinami, które biorą udział w wielu procesach metabolicznych, m. in. w przemianach węglowodanów, tłuszczów i białek oraz w wytwarzaniu energii w łańcuchu oddechowym. Przyczynia się do wzrostu biosyntezy aminokwasów i białek, a tym samym do przyrostu siły i masy mięśniowej. Niedobór wit. B2 występuje dosyć często, zwłaszcza przy niedostatecznym spożyciu mleka.
Witamina B3 (niacyna)
Nazywana często wit. PP. Niacyna bierze udział w procesie utleniania komórkowego, ułatwiając wytworzenie energii na drodze tlenowej.
Witamina B5 (kwas pantotenowy)
Jest odpowiedzialna za przemiany energetyczne węglowodanów i tłuszczów. Zwiększ odporność organizmu na zakażenia (współdziała tu z wit. B6)
Witamina B6 (pirydoksyna)
Witamina B6 jest niezbędna dla prawidłowej gospodarki białkowej
warunkuje syntezę różnych aminokwasów w organizmie, a także inne przemiany metaboliczne w obrębie substancji białkowych. Wit. B6 jest niezbędna w regulacji czynności układu nerwowego. Niedobór wit. B6 może prowadzić do zmian degeneracyjnych w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym i wywołać objawy neuropatii oraz depresji psychicznej. Dostateczne jej spożycie zabezpiecza prawidłowa syntezę glikogenu oraz przemianę glikogenu do glukozy. Bierze także udział w czynności krwiotwórczej.
Kwas foliowy (folacyna, foliany)
Główne zadania kwasu foliowego w organizmie, to udział w syntezie DNA, w przemianach aminokwasów, prawidłowym rozwoju układu nerwowego, a także krwiotwórczego.
Witamina B12 (kobalamina)
Wit. B12 bierze udział w wielu ważnych procesach biochemicznych, jak np. syntezie białek, kwasów nukleinowych, tworzeniu elementów morfotycznych krwi. Bierze udział w metabolizmie tłuszczów i węglowodanów.
Witamina C (kwas askorbinowy)
Podobnie jak większość witamin z omówionej wyżej grupy B, należy do związków o szczególnym znaczeniu dla osób uprawiających sport. Znaczenie wit. C trudno jest przecenić. Bierze ona czynny udział w niezliczonej ilości procesów biochemicznych zachodzących w organizmie, a szczególnie w biosyntezie kolagenu, hormonów i enzymów, we wchłanianiu żelaza, detoksykacji (czyli odtruwaniu) organizmu oraz jest jednym z podstawowych antyoksydantów. Niedobór wit. C w diecie powoduje osłabienie organizmu i szybsze męczenie się, podatność na infekcje, stresy, zmniejsza ogólna wydolność psychofizyczną.
Wit. C przyśpiesza także proces usuwania kwasu mlekowego z mięśni, co skraca okres odnowy potreningowej.
Witamina E (tokoferol)
Należy do głównych antyoksydantów. Jest naturalnym składnikiem błon biologicznych (komórkowych, mitochondrialnych). Podczas intensywnych treningów wzrasta ilość wolnych rodników. Substancje te zmieniają m. in. właściwości błon biologicznych i może dojść do przenikania do wnętrza komórki związków szkodliwych, dla których błona stanowiła skuteczną barierę. Wit. E zapobiega temu procesowi. Aktywizuje układy enzymatyczne, pełni rolę ochronną nie tylko komórek mięśniowych, ale także komórek wątroby, krwinek czerwonych, naczyń krwionośnych i in. Uczestniczy także w procesach odtruwania organizmu. Traktuje się ja jako środek przyśpieszający odnowę biologiczną.
Reasumując znaczenie wit. E dla sportowców, należy uwypuklić jej rolę w zapobieganiu i redukcji zmęczenia mięśni, zwalczaniu ich "kurczów" i zwiększaniu ich "utlenowania". Ponadto wit. E współpracuje w produkcji hormonów sterydowych w organizmie, a także w zapobieganiu infekcjom i urazom. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania zarówno mięśni szkieletowych jak i mięśnia sercowego.
Witamina A (retinol)
Wit. A jest niezbędna w procesie budowy i absorpcji białek. Wpływa na właściwy wzrost kości, skóry i błon śluzowych. Warunkuje proces widzenia, wzmacnia układ odpornościowy. Działa również jako antyoksydant. Można ją przyjmować pod dwoma postaciami: jako witaminę A lub w postaci beta-karotenu, który w ustroju zostaje przekształcony we właściwą witaminę.
Witamina D (cholekalcyferol)
Wit. D reguluje gospodarkę wapniowo-fosforową organizmu, jest niezbędna do prawidłowego wchłaniania tych pierwiastków. Wpływa na prawidłowy rozwój i mineralizację kości. Niedobory wit. D mogą wystąpić także u sportowców spożywających dietę z niewystarczającą jej zawartością, w okresie zimowym przy treningach prowadzonych w pomieszczeniach zamkniętych (bez dopływu promieni słonecznych
Z WITAMIN I MINERAŁÓW NIE BUDUJE SIĘ MIEŚNI, NIE DAJĄ TEZ ENERGII ALE W SPORCIE NIE MOŻNA SIĘ BEZ NICH OBEJSC!
Autor postu otrzymał pochwałę