Mieszane sztuki walki (MMA, Mixed Martial Arts) – dyscyplina sportowa, w której zawodnicy sztuk i sportów walki walczą wręcz przy dużym zakresie dozwolonych technik (w zasadzie dopuszcza się wszystkie techniki dozwolone w innych sportach walki bez broni). Mieszane sztuki walki wyrażają jeden ze współczesnych kierunków rozwoju sztuk walki – zapewnienie widowiska sportowego, w którym walka toczy się przy jak najmniejszych ograniczeniach, ale jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka śmierci i poważnych, trwałych obrażeń ciała.
NazwaNazwa "Mixed martial arts" niekiedy jest błędnie stosowana zamiennie z określeniem "vale tudo" (tak nazywały się organizowane w Ameryce Południowej turnieje, od których wywodzą się współczesne mieszane sztuki walki). Zawody w formule vale tudo charakteryzują się jednak o wiele mniejszą liczbą ograniczeń, a sama nazwa nie jest określeniem sportu czy sztuki walki.
Walki MMA pierwotnie określano ze względów marketingowych (zwłaszcza w USA) również jako "No Holds Barred" (NHB), czyli "bez chwytów zabronionych". Stąd niekiedy mieszane sztuki walki do dziś nazywane są "walkami bez reguł". Jest to mylący termin, gdyż jak w każdej dyscyplinie sportu i w tej obowiązują ściśle określone reguły współzawodnictwa.
Niektórzy dziennikarze sportowi używają również terminu wszechstylowa walka wręcz.
Historia MMAPierwszym udokumentowanym sportem walki przypominającym dzisiejsze MMA był pankration (stosuje się też spolszczoną pisownię "pankracjon"), w którym stosowano różne techniki z klasycznych greckich zapasów i pięściarstwa. Obok pięściarstwa (pygme) i zapasów (pale), znajdowały się one w programie antycznych igrzysk olimpijskich.
Współczesne mieszane sztuki walki swój rodowód wywodzą od organizowanych od lat 20. XX wieku brazylijskich turniejów vale tudo oraz sięgających lat 70. japońskich zawodów zwanych kakutougi. Początkowy okres rozwoju sportu przypadł na pierwszą połowę lat 90., kiedy w USA w zorganizowano pierwszy oficjalny turniej MMA pod nazwą UFC 1 (1993), a w Japonii założono organizacje Shooto i Pancrase.
Obecnie zawody w formule MMA odbywają się na całym świecie. Do najbardziej znanych organizacji o globalnym zasięgu należą m.in. UFC, DREAM oraz do 2007 r. PRIDE FC. W Polsce od kilku lat odbywają się amatorskie mistrzostwa Polski oraz gale zawodowe (np. Konfrontacja Sztuk Walki).
RegułyW typowych walkach MMA dozwolone są rzuty, ciosy pięściami, dźwignie, duszenia, kopnięcia i walka w parterze. O wyniku pojedynku decyduje nokaut (również techniczny), poddanie się oraz, jeśli walka nie zakończyła się przed czasem, decyzja sędziów. W zależności od regulaminu danych zawodów niekiedy dopuszczalnym rozstrzygnięciem może być też remis.
Walki odbywają się na zwykłym ringu bokserskim lub na ringach różnych kształtów otoczonych siatką, która zapobiega wypadaniu zawodników poza miejsce walki (potocznie zwanymi "klatkami", co u niektórych osób postronnych wzbudza negatywne skojarzenia z walkami zwierząt). Ośmiokątny ring używany przez UFC jest określany "oktagonem" (nazwa jest zastrzeżonym znakiem towarowym).
W walkach MMA zabronione są techniki stwarzające znaczne niebezpieczeństwo dla zdrowia zawodników. W regulaminach większości organizacji czy zawodów zakazane jest zwykle: gryzienie, zahaczanie (wkładania palców w otwory fizjologiczne, np. usta czy nos), atakowanie genitaliów, oczu i krtani, uderzanie głową, uderzanie w kręgosłup, stosowanie dźwigni na małe stawy, czyli palce. Często organizatorzy wprowadzają dodatkowe ograniczenia, zabraniając np. ciosów łokciami, dźwigni na kręgosłup, dźwigni skrętowych na kolana, wykonywania rzutów skutkujących upadkiem rywala na głowę albo kopnięć w parterze. Jeszcze bardziej restrykcyjne reguły obowiązywały dawniej w niektórych japońskich organizacjach (np. Pancrase czy RINGS), gdzie zabronione były uderzania w parterze, czy też uderzania zaciśniętą pięścią.
Zawodnicy zawsze muszą posiadać ochraniacze na zęby oraz rękawice (zwykle cienkie, umożliwiające chwytanie). Niekiedy dopuszcza się również stosowanie nagolenników lub ochraniaczy na kolana.
Trening mieszanych sztuk walkiW mieszanych sztukach walki praktykuje się tzw. trening przekrojowy, przygotowujący zawodnika do walki zarówno w stójce, jak i w parterze oraz zwarciu. Akcentowana jest w nim umiejętność płynnego przechodzenia między tymi trzema dystansami. Generalnie boks (włączając w to kick-boxing, boks tajski) w połączeniu z grapplingiem (zapasy, sambo, judo, jujutsu, brazylijskie jiu-jitsu) stanowią podstawę niemal każdego treningu mieszanych sztuk walki. Rzadziej stosuje się elementy karate kyokushin czy taekwondo. Style tradycyjne, takie jak wushu, czy karate tradycyjne, okazują się zwykle w MMA nieskuteczne ze względu na inne cele i strategie walki.
Taktyka walki w MMAW okresie kształtowania się mieszanych sztuk walki współzawodniczyli ze sobą przedstawiciele rozmaitych stylów. Zawodnicy kilku z nich okazali się bardziej predestynowani od innych do odnoszenia sukcesów w MMA. Bokserzy i kick-boxerzy mieli tendencję do dominacji w uderzeniach, zapaśnicy i judocy w obaleniach, zaś przedstawiciele brazylijskiego jiu-jitsu dominowali w parterze. W rezultacie większość zawodników MMA można przypisać do jednej z trzech kategorii: "parterowiec", "zapaśnik" i "uderzacz". Obecnie, dzięki treningowi przekrojowemu, większość czołowych zawodników MMA jest skuteczna we wszystkich trzech płaszczyznach, osiągając wysoki stopień wszechstronności.
* "Parterowiec" (bądź z ang. grappler) specjalizuje się w chwytach. Taktyką tego typu zawodnika jest dążenie do walki w parterze, gdzie szuka wymuszenia na przeciwniku poddania za pomocą dźwigni lub duszenia. Chociaż umiejętność wykonania obalenia ściśle się wiąże ze strategią walki w parterze, czyste, silne obalenie nie jest dla niego tak ważne jak dla zapaśnika.
* "Zapaśnik" preferuje walkę w stójce w zwarciu (tzw. klinczu) i walkę na uderzenia w parterze. Jego mocną stroną zwykle jest obalenie. Popularnie strategia zapaśnika jest znana jako "obal i uderzaj" lub "połóż i dołóż" (ang. ground and pound). Odnosi się to do metody obalenia przeciwnika, osiągnięcia dominującej pozycji w parterze (np. dosiadu) i zakończenia walki uderzeniami.
* "Uderzacz" (bądź z ang. striker) jest zawodnikiem, który preferuje walkę w stójce, ze względu na swoje umiejętności zadawania uderzeń (tj. kopnięć i ciosów pięściami). Strategia walki uderzacza to "unikaj zwarcia i uderzaj" (sprawl and brawl). Odnosi się to do koncentracji na neutralizowaniu obaleń, tak aby samemu pozostać na nogach i zakończyć starcie ciosami.
Mieszane sztuki walki w PolsceObecnie największym turniejem MMA w Polsce jest Konfrontacja Sztuk Walki (12 edycji). Do pozostałych imprez tego typu zalicza się m.in. Bałtycki Sztorm, Full Contact Prestige, Gala Sportów Walki, Turniej Hadaka Waza, MMA Polska (7 edycji), Colosseum (5 edycji) czy MMA Sport (3 edycje).
by http://pl.wikipedia.orgtemat do dyskusji o MMA