przez X-Share » 5 Kwiecień 2010, o 16:31
Prohormony - substancje sterydowe, które po dostarczeniu do organizmu i pod wpływem przemian enzymatycznych(enzymów trawiennych) zamieniają się w hormony. Termin używany w medycynie począwszy od połowy XX wieku.
Odkrycie i nadanie nazwy
Na początku lat 90-tych XX wieku, grupa młodych amerykańskich biochemików na czele z Patrickiem Arnoldem, stworzyła substancję o nazwie Androstenedion, która podnosiła poziom testosteronu. Substancja ta nie była wyciągiem ziołowym, a syntetycznym prekursorem testosteronu, nazwanym potem prohormonem. Świat usłyszał o prohormonach dopiero w 1998, za sprawą słynnego bejsbolisty Mark'a McGwire'a bijącego kolejne rekordy. Zaczęto produkować prohormony jako suplementy diety, które cieszyły się niebywałym powodzeniem w sporcie. Sukces Patricka Arnolda zmobilizował go do dalszych badań i eksperymentów w tworzeniu idealnych prekursorów testosteronu. Po wieloletich badaniach, Arnold stworzył jeden z najlepszych prohormonów 4-androstenediol (4-AD). Kolejnym sukcesem było stworzenie w 2000 roku prekursora boldenonu. W 2004 roku rząd USA zakazał sprzedaży prohormonów, ponieważ uznano, że są one szkodliwe dla organizmu.
Działanie
Prohormony są pochodnymi substancji anaboliczno-androgennych, do niedawna były one dopuszczone do obrotu w wielu krajach (w odróżnieniu do sterydów). Substancje anaboliczno-androgenne są sztucznie pozyskiwanymi kopiami męskich hormonów płciowych, które dają znaczne efekty anaboliczne jakimi są zwiększenie syntezy białka i przyrost masy mięśniowej i androgenne(ginekomastia, zmiana głosu, szybsze tempo rośnięcia włosów). Prohormony natomiast są naturalnymi pochodnymi substancji anaboliczno-androgennych, ponieważ konwertują one do aktywnych anaboliczne substancji (hormonów docelowych). Aby proces ten mógł w ogóle się wykonać, potrzebny jest udział enzymów trawiennych wytwarzanych przez organizm, które podczas konwersji do hormonu docelowego nie są w stanie w 100% konwertować do hormonu docelowego (prez co większa cześć substancji aktywnej wydalana jest z moczem). Po konwersji do hormonu docelowego, prohormony w dużym stopniu pobudzają receptory androgenne (wywołując efekt anaboliczny, odpowiedzialny za przyrost masy mięśniowej), tak samo jak u substancji anaboliczno-androgennych. Zatem prohormony pośrednio stymulują przyrost masy mięśniowej oraz siły.
Zastosowanie w sporcie
Prohormony nie są tylko wykorzystywane w kulturystyce (z uwagi na przyrost masy mięśniowej) ale również w wielu dziedzinach sportu. Wykazują one znaczne efekty podczas redukcji tkanki tłuszczowej, poprzez swoje antykataboliczne właściwości. Ze względu na to, iż poprawiają one patrycjonowanie wartości odżywczych, podczas fazy redukcji tkanki tłuszczowej używane są do zahamowania procesów katabolicznych (utraty tkanki mięśniowej). Podsumowując, prohormony znalazły szerokie zastowanie w sporcie z uwagi na fakt, iż ich działanie jest uniwersalne, pomaga zdobyć beztłuszczową tkankę mieśniową i wzrost siły oraz wykazuje wysoką efektywność przy pozbywaniu się nadmiaru tkanki tłuszczowej.
Typowe skutki uboczne nieodpowiedniego stosowania prohormonów(w sporcie)
* Kurczenie jąder
* Zaprzestanie wywarzania naturalnego testosteronu
* Wzrost lub spadek libido
* Bóle głowy
* Wypadanie włosów
* Niszczenie wątroby
* Powiększenie gruczołu prostaty
* Zwiększenie poziomu cholesterolu
* Ginekomastia/Lipomastia
Źródła:
Magazyn "Fitness Authority" Nr 4 Wrzesień 2005 - Maciej Kolendowicz, Prohormony - Fakty i mity
Słownik terminów biologicznych, Wydawawnictwo Naukowe PWN